– Boşanma (Türk Vatandaşlığını Kaybetmiş Olan Karı / Koca)
– Türk Vatandaşlığını Kaybetmiş Karı / Koca (Boşanma)
– Yabancı Hukukun Uygulanması (Boşanma) –
Türk Vatandaşlığını kaybeten iki Alman Vatandaşı arasındaki boşanma davasında Mahkemece yapılan iş yetkili yabancı hukuk olan Alman Hukukunun uyuşmazlığa uygulanacak muhtevasını belirlemek, yetkili yabancı hukukun muhtevasını tespitte gerektiğinde taraflardan yardım almak Türkiye ve Almanya’nın taraf olduğu Yabancı Hukuk Hakkında Bilgi Edinilmesine Dair Avrupa Sözleşmesi hükümlerinden yararlanmak, bu suretle yetkili yabancı hukukun muhtevasını belirledikten sonra, yetkili kılınan hukukun resen uygulamak, ulaşılacak sonuç uyarınca karar vermektir.
DAVA ve KARAR:
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hükmün temyizen tetkiki istenilmekle dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
YARGITAY 2. HUKUK DAİRESİ KARARI:
Dava, boşanmaya ilişkin olup 29.7.2005 tarihinde açılmıştır.
Dosyaya alınan nüfus kaydından; tarafların ikisinin de 23.12.1998 tarihli 12264 sayılı kararla Türk Vatandaşlığından çıktıkları, çıkma belgesinin teslim alındığı 20.8.1999 ve 20.9.1999 tarihinden itibaren Türk Vatandaşlığını kaybettikleri anlaşılmaktadır. Şu halde davada; hukuki ilişkinin tarafları (öznesi) yönünden, yabancılık unsuru taşıyan özel hukuka ilişkin işlem ve ilişkilerde uygulanacak hukuk, 5718 sayılı kanunla düzenlenmiştir. (md.1)
Hakim, Türk Kanunlar İhtilafı kurallarını ve bu kurallara göre yetkili kılınan yabancı hukuku resen uygular. (5718 s. MÖHUK.md.2/1)
Boşanma ve ayrılık sebepleri eşlerin müşterek milli hukukuna tabidir, eşler ayrı ayrı vatandaşlıkta iseler, müşterek ikametgah hukuku, bulunmadığı takdirde müşterek mutad meskenleri hukuku, bununda bulunmaması halinde Türk Hukuku uygulanır. (5718 s. MÖHUK.md.14/1)
Tarafların Alman uyruklu oldukları, birer suret ve tercümeleri dosyaya sunulan kimlik belgesi suretlerinden anlaşılmıştır. Esasen bu konuda taraflar arasında bir uyuşmazlıkta bulunmamaktadır. Yetkili hukukun, Alman Hukuku olduğu konusu Yerel Mahkemenin de kabulündedir. Ancak, yetkili yabancı hukukun uyuşmazlığa uygulanacak muhtevası denetime elverişli şekilde belirlenmemiştir.
Mahkemece yapılan iş yetkili yabancı hukuk olan Alman Hukukunun uyuşmazlığa uygulanacak muhtevasını belirlemek, yetkili yabancı hukukun muhtevasını tespitte gerektiğinde taraflardan yardım almak (5718 s. MÖHUK. md.2/1), Türkiye ve Almanya’nın taraf olduğu Yabancı Hukuk Hakkında Bilgi Edinilmesine Dair Avrupa Sözleşmesi (md.1-5) hükümlerinden yararlanmak, bu suretle yetkili yabancı hukukun muhtevasını belirledikten sonra, yetkili kılınan hukukun resen uygulamak, ulaşılacak sonuç uyarınca karar vermektir.
Bu yönler üzerinde durulmadan, eksik inceleme sonucu, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, bozma sebebine göre diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, iş bu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi.
