– Gecekondu Sahibine Tapu Tahsisi (İdari İşlem)
– Gecekondu Kanununa Aykırı Olarak Tahsis Edilen Tapunun İptali (İdari İşlem)
– Tapu Tahsisi (Kanuna Aykırı Olarak)
775 ve 2981 Sayılı Kanunlar gereğince (hak sahibi olmamasına rağmen) tapu verilen kişilerle ilgili olarak Belediye Encümenince verilen tapu tahsisi ve tapu iptali kararları, idari işlemler olup; bu kararlar idare mahkemeleri tarafından iptal edilmediği sürece, adli mahkemeler yönündün bağlayıcıdır.
Ancak davalı dava tarihinden önce taşınmazı elden çıkarmış olduğundan mahkemece taşınmazın elden çıkarıldığı tarih olan 30.3.1994 günü itibariyle sürüm değeri saptanıp sonucuna uygun bir karar verilmelidir.
DAVA ve KARAR:
Keçiören Belediye Başkanlığı Vekili Avukat Fatma Yağcı ile Zeki Altın aralarındaki dava hakkında Ankara 11. Asliye Hukuk Hakimliğinden verilen 7.6.1999 tarih ve 553-370 sayılı hükmün Dairenin 2.12.1999 tarih ve 8613-9087 sayılı ilamiyle onanmasına karar verilmişti. Süresi içinde davacı avukatı tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşuldu:
YARGITAY 13. HUKUK DAİRESİ KARARI:
Davacı Belediye, davalının 11.12.1991 tarihli başvurusu üzerine, Esertepe Buharlı Sok. No:84`deki gecekondusuna karşılık 30943 ada, 9 parselden 169 m2`lik hisse verildiğini, yapılan incelemede imar affı mevzuatı çerçevesinde hak sahibi olamayacağının anlaşıldığını ve encümence tapusunun re`sen iptaline karar verildiğini, ancak taşınmazın 3. kişiye devri nedeniyle kararın uygulanamadığını, taşınmazın dava tarihindeki değerine göre fazla hakları saklı kalmak kaydı ile 101.000.000.- TL.sının faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davaya cevap vermemiştir.
Yerel mahkemece 775 sayılı yasa gereğince yapılan tahsis işleminin yerinde olduğu, 16.1.1996 günlü encümen kararının yasal dayanağı bulunmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Belediye encümeninin 22.3.1994 tarihli encümen kararı ile davalıya tahsis yapılmış ve 28.3.1994 tarihinde 169 m2`lik hisse tapusu verilmiştir. Davacı, tapunun tesisinden 2 gün sonra 30.3.1994 tarihinde hissesini 3. kişiye devrederek elden çıkarmıştır.
2981 sayılı kanunu 10. maddesinin b bendine 3366 sayılı kanun ile eklenen fıkralar gereğince idarenin, tapu vermek ve hak sahibi olmadığı anlaşılan kişilere ait tapu kayıtlarını re`sen iptal etmek yetkisi vardır. Yasanın tanıdığı bu yetkiye dayanarak davacı Belediye Encümeni`nin 16.1.1996 tarih ve 98 sayılı kararı ile hak sahibi olmadığı belirlenen davalıya ait tapu kaydının iptaline karar verilmiştir. Tahsis gibi iptale ilişkin karar da bir idari karar olup, yasal dayanağı olup olmadığı idari yargı yerinde tartışma konusu yapılabilir. 16.1.1996 günlü encümen kararı aleyhine idare mahkemesinde dava açılıp iptal ettirilmediğine göre yerel hukuk mahkemesince bu karar doğrultusunda araştırma ve niceleme yapılıp uyuşmazlık çözümlenmek gerekir. Ancak davalı dava tarihinden önce taşınmazı elden çıkarmış olduğundan mahkemece taşınmazın elden çıkarıldığı tarih olan 30.3.1994 günü itibariyle sürüm değeri saptanıp sonucuna uygun bir karar verilmelidir. Kabule göre de 775 sayılı yasa hükümlerine göre tahsis yapılabilmesi için bu yasanın yürürlüğe girdiği tarihte gecekondu sahibi olmak gerekmesine ve davalının da bu şartları haiz olmamasına rağmen yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmiş olması, usul ve yasaya uygun değildir. Yerel Mahkeme Kararının bu nedenle bozulması gerekirken zuhulen onandığı yeniden yapılan inceleme ile anlaşıldığından davacı Belediye`nin karar düzeltme isteminin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı Belediye`nin karar düzeltme isteminin kabulü ile dairemizin 2.12.1999 gün ve 1999/8613-9087 sayılı onama kararının KALDIRILMASINA, hükmün açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, oybirliği ile karar verildi.
