– Zayi Belgesi Talebi (Yangın)
– İşyerinin Yanması (Zayi Belgesi Talebi)
– Ticari Defter Ve Belgelerin Ziyai (Yangın) –
Dava TTK.`nun 68. maddesi uyarınca açılmış zayi belgesi verilmesi istemine ilişkin olup, dava konusu işyerinde yangının çıktığı sabittir. Bu durumda davacı tarafın kasti bir hareketinin bulunduğu dosya kapsamına yansımadığı gibi, dosyada mevcut olan yangın raporunda restoran da bulunan eşyaların tamamının yandığı açıkça belirtilmiştir. Ticari defterlerin tasdik durumunun böyle bir davanın konusu ile ilişkisi yoktur. Bu sebeble zayi belgesi verilmesi gerekirken, talebin reddi isabetsiz olmuştur.
DAVA ve KARAR:
Hasımsız olarak açılan davada Mersin 2.Asliye Ticaret Mahkemesi`nce verilen 8.11.2007 tarih ve 2007/35 – 2007/259 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi Muktedir Lale tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü.
YARGITAY 11. HUKUK DAİRESİ KARARI:
Davacı vekili, bilinmeyen bir nedenle çıkan yangın sonucu müvekkiline ait işyerinde bulunan işletme demirbaşları ile yazar kasa cihazının tamamen yanarak kül olduğunu, 1998-2003 yılına kadar ki işletme defterleri, 2004-2005 yıllarına ait yevmiye defterleri, envanter defterleri, bu yıllara ait kullanılmış ve kullanılmamış fatura ciltleri, dipkoçanları, dosyalar halindeki muhasebe evrakları ve beyannameleri, SSK ile ilgili tüm evraklar, bildirgeler, bordrolar ve işyerinde asılması zorunlu olan tüm levha ve belgeler ile 2006 yılına ait bitmiş ve bitmemiş tüm fatura ve dipkoçanları, 2006/12. aya ait günlük yazar kasa satış Z raporları, aynı yıl ve aya ait emtia-hizmet ve giderlerine ait tüm alış faturalarının tamamen yandığını ileri sürerek, anılan evrak ve belgelerin zayi olduğuna karar verilmesi talep ve dava edilmiştir.
Mahkemece, dosya kapsamına ve bilirkişi raporuna göre, davacı şirketin tacir olduğu, tutmakla yükümlü olduğu 1998-2003 yılları arasındaki yevmiye ve envanter defterinin açılış tasdikinin yapıldığı ve kapanış tasdikinin ise bulunmadığı, davacının 2003 yılından sonra vergi mükellefiyetinin resen terk ettirildiği, davacı şirketin bağlı olduğu vergi dairesi ile aralarında düzenlemiş belge iptal tutanağının bulunmadığı, bu suretle davacı şirketin TTK`nun 66. ve devamı maddeleri uyarınca kanunen tutmak zorunda olduğu defterleri ve belgeleri yasaya uygun şekilde tutmadığı, bu defter ve belgeleri saklama konusunda gerekli özen ve dikkati göstermediği ve ayrıca bu defter ve belgelerin yandığı konusunda kesin ve inandırıcı delil gösterilemediği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, işyerinde çıkan yangın sonucunda, davacıya ait 1998-2003 yıllarına ait işletme defterleri, 2004-2005 yıllarına ait ticari defterler, faturalar, muhasebe evraklarının vs. nin zayi olduğu iddiasına dayalı, TTK`nun 68.maddesi uyarınca açılmış zayi belgesi verilmesi istemine ilişkin olup, mahkemece yukarıda yazılı gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Oysa, dava konusu işyerinde yangının çıktığı sabit olup, davacı tarafın kasti bir hareketinin bulunduğu dosya kapsamına yansımadığı gibi, dosyada mevcut olan yangın raporunda restoran da bulunan eşyaların tamamının yandığı açıkça belirtilmiştir.Öte yandan, mahkemenin kabulünün aksine ticari defterlerin tasdik durumu ise böyle bir davanın konusunu oluşturmayacağı gibi davacının defter ve belgeleri saklamada gerekli özeni ve dikkati göstermediğine ilişkin gerekçenin dayanaklarının nelerden ibaret olduğunun dahi karar yerinde denetime elverişli bir şekilde gösterilmemesi de doğru bulunmamış ve kararın davacı yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacı yararına BOZULMASINA, oybirliği ile karar verildi.