Mükerrer kadastroya dayalı tapu iptali ve tescil davalarında tarafların doğru tespiti, davanın seyrini ve sonucunu doğrudan etkilemektedir.
Mükerrer Kadastro ve Yolsuz Tescil İddiaları
Aydın’daki Parsel Çakışması Davası
Aydın ili, … ilçesi, … köyünde yer alan 357 parsel ve 745 parsel sayılı taşınmazlar arasında mükerrer kadastro kaynaklı bir çakışma yaşanmıştır. 357 parsel, 1952 yılında kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile bir gerçek kişi adına tescil edilirken, 745 parsel ise 1999 yılında 2981 sayılı Kanun’un 10/c maddesi uyarınca İl Özel İdaresi adına tescil edilmiştir.
Dava Süreci ve Yargıtay Bozma Kararı
Davacı, müvekkili adına kayıtlı 745 parselin 357 parsel ile mükerrer olduğunu iddia ederek mükerrer kadastro işleminin iptali için dava açmıştır. İlk Derece Mahkemesi’nin davanın reddine dair kararı, Yargıtay tarafından bozulmuştur. Bozma kararında, davanın yolsuz tescil nedenine dayandığı ve adli yargıda görülmesi gerektiği vurgulanmıştır. Ayrıca, taraf teşkilinin sağlanarak, mükerrer olduğu iddia edilen taşınmazın malikinin davaya dahil edilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Taraf Ehliyeti ve Husumet
Dava Şartı Olarak Taraf Sıfatı
Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 114/1-d maddesi gereğince taraf sıfatı, davanın temel şartlarından biridir ve yargılamanın her aşamasında mahkemece re’sen gözetilmesi zorunludur. Bu tür davalar, mükerrerlik oluşturan taşınmazların maliklerine veya mirasçılarına karşı açılmalıdır.
Davalı İl Özel İdaresi’nin Pasif Husumet Yokluğu
Yargıtay 8. Hukuk Dairesi, eldeki davada davalı İl Özel İdaresi’nin kayıt maliki olmaması nedeniyle pasif dava ehliyetinin bulunmadığına hükmetmiştir. Bu durum, İlk Derece Mahkemesi’nin İl Özel İdaresi hakkındaki davanın usulden reddine karar vermesi gerekirken, yazılı şekilde karar vermesinin hatalı olduğunu ortaya koymuştur.
Yargıtay’ın Nihai Kararı ve Sonuçları
Yargıtay, davalı İl Özel İdaresi vekilinin temyiz itirazlarını yerinde bularak, hükmün bozulmasına karar vermiştir. Bu karar, mükerrer kadastroya dayalı tapu iptali ve tescil davalarında doğru tarafa husumet yöneltilmesinin ne kadar kritik olduğunu bir kez daha göstermiştir.
