– Geçersiz Senet (Taksitli Satışta Emre Muharrer)
– Tüketicinin Korunması (Taksitli Satışlarda Senet Tanzimi)
– Nama Yazılı Senet (Taksitli Satışlarda)
– Emre Muharrer Senet (Taksitli Satışlarda)
– Bono İptali (Cirantaya Karşı)
– Senet İptali (Cirantaya Karşı) –
TTK.599,690 – 4077 Sa.Ka.6,6/A,6/4
1. Taksitli satışlarda; sözleşmeden ayrı olarak kıymetli evrak niteliğinde senet düzenlenecekse, bu senet bir taksit ödemesi için ayrı ayrı olacak şekilde ve sadece nama yazılı olarak düzenlenir. Aksi halde kambiyo senedi geçersizdir.
Dava konusu bonolar Kanundaki değişiklikten önce düzenlendiği için geçerli olup, genel hükümler doğrultusunda iptali istenebilir.
2. Davalının, vadeden önce ciro yoluyla hamili olup olmadığı, geçerli bir ciro varsa iyiniyetli hamil olup olmadığı konusunda, her iki tarafın delilleri toplanarak sonucuna uygun karar verilmesi gerekçesi ile mahkeme kararının bozulması gerekir.
Somut olayda uygulama yeri olmayan 4822 sayılı Yasa ile değişik 4077 sayılı Yasa`nın 6/A. maddesi hükmüne göre, zuhulen verilen bozma kararı karar düzeltme talebi sonucu bu şekilde düzeltilmiştir.
DAVA ve KARAR:
Semra vekili ile 1- Müflis E… İnş. ve Turizm Ltd. Şti. 2- M… – A… Factoring Finans Hiz. A.Ş. vekili aralarındaki dava hakkında (Ankara Dördüncü Asliye Tüketici Mahkemesi)`nden verilen 21.2.2008 gün ve 315-83 sayılı hükmün Dairemizin 27.10.2008 tarih ve 6727-12380 sayılı ilamıyla bozulmasına karar verilmişti. Süresi içinde davacı avukatınca kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşuldu:
YARGITAY 13. HUKUK DAİRESİ KARARI:
Davacı, davalı E … Ltd. Şti.`nin kat karşılığı inşaat sözleşmesi ile yaptığı dairelerden birisini 24.10.2002 tarihli harici sözleşme ile satın aldığını, davalıya satış bedeline karşılık bonolar verdiğini, bu güne kadar 264.000.000.000.- TL. ve 24.250.- USD. ödeme yaptığını, ancak davalının sözleşmeden doğan yükümlülüğünü yerine getirip daireyi teslim etmediğini, bundan sonra da teslim edemeyeceğinin anlaşıldığını, davalıda halen ödenmemiş her biri 12.000.000.000.- TL.lik 8 adet bononun bulunduğunu, satıcının bu bonoları diğer davalı M… – A… A.Ş.`ye ciro ettiğini belirterek, bu bonolardan dolayı borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Davalılar, davanın reddine karar verilmesini dilemiştir.
Mahkemece davanın kabulüne dair verilen kararın, M… – A… A.Ş. tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairemizin 2008/6727-12380 sayılı ve 27.10.2008 tarihli kararı ile bozulmuş, davacı karar düzeltme talebinde bulunmuştur.
Davacı ile davalılardan E … İnş. Ltd. Şti. arasında, 24.10.2002 tarihinde bu davalının yüklenici olarak yapmakta olduğu binadan 21 no’lu dairenin 400.000.000.000.- TL. bedelle davacıya satıldığı, konutun en geç 31.12.2004 tarihinde davacıya teslim edildiği, davacının 24.10.2002 keşide tarihli herbiri 12.000.000.000.- TL. bedelli 31 adet toplam 360.000.000.000.- TL. bedelli bonoları davalıya verdiği, bu bonolardan dava tarihi itibariyle 25.9.2004 vade tarihinden başlayıp her ay teselsül eden 8 adet toplam 96.000.000.000.- TL. bedelli bonoların ödenmediği, buna karşılık satıcının da sözleşmeden doğan yükümlülüğünü yerine getirmediği, bu bonoların diğer davalı M… – A… A.Ş.`ye ciro edildiği dosya içeriği ile sabit olduğu gibi, bu hususlar tarafların ve mahkemenin kabulündedir.
4822 sayılı Yasa ile değişik 4077 sayılı Yasa`nın 6/A. maddesi taksitli satışlarda; sözleşmeden ayrı olarak kıymetli evrak niteliğinde senet düzenlenecekse, bu senet bir taksit ödemesi için ayrı ayrı olacak şekilde ve sadece nama yazılı olarak düzenlenir. Aksi halde kambiyo senedi geçersizdir, düzenlemesini getirmiştir. Ancak bu yasal düzenleme 14.6.2003 tarihinde yürürlüğe girmiş olup, somut uyuşmazlıkta sözleşme 24.10.2002 tarihinde yapılıp, davaya konu bonolar da aynı tarihte keşide edildiğinden, uyuşmazlığın çözümünde 4077 sayılı Yasa`nın 6/4. maddesi hükümleri değil, 4077 sayılı Yasa`nın değişiklikten önceki 6. maddesi hükümlerinin uygulanması gerekir. 4077 sayılı Yasa`nın 4822 sayılı Yasa ile değişiklikten önceki dönemde ise, taksitli satışlarda sadece nama yazılı senet düzenlenebileceği, emre muharrer senet düzenlenemeyeceğine dair kısıtlayıcı hüküm yoktur. Öyleyse davaya konu emre muharrer senetler tanzim tarihi itibariyle geçerli olup, bu senetlerin iptali genel hükümler doğrultusunda istenebilir. Şayet bonolar ciro edilmişse, TTK.`nın 690-599. maddesi hükümleri karşısında keşideci, lehdar ile kendi arasındaki doğrudan doğruya mevcut olan münasebetlere dayanan defileri müracaatta bulunan hamile karşı ileri süremez. Meğer ki poliçeyi iktisap ederken, bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun.
Öyle olunca dava konusu bonoların M… – A… A.Ş.`nin vadeden önce ciro yoluyla hamili olup olmadığı, geçerli bir ciro varsa iyiniyetli hamil olup olmadığı konusunda, her iki tarafın delilleri toplanarak sonucuna uygun karar verilmesi gerekçesi ile mahkeme kararının bozulması gerekirken, zuhulen somut olayda uygulama yeri olmayan 4822 sayılı Yasa ile değişik 4077 sayılı Yasa`nın 6/A. maddesi hükmüne göre bozulduğu bu kez yapılan inceleme ile anlaşıldığından, davacının karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin bozma kararı kaldırılmalı ve mahkeme kararı açıklanan değişik gerekçe ile bozulmalıdır.
